Từ khi Cách mạng Tháng Tám thành công (năm 1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh có quan tâm thế nào đến công nhân (CN) và Công đoàn (CĐ), thưa ông?

- Bác Hồ đã rất quan tâm đến CN và CĐ. Trước hết, trên cương vị lãnh đạo Đảng cầm quyền, Người đã tích cực chỉ đạo Nhà nước xây dựng pháp luật ngay sau Cách mạng Tháng Tám, ngay cả trong kháng chiến. Đặc biệt là Hiến pháp 1946, sau đó là Hiến pháp năm 1959, các Luật Lao động (1947), Luật CĐ (1957)… đã nhanh chóng tạo hành lang pháp lý cho CĐ hoạt động thuận lợi. Khi Quốc hội chuẩn bị giao cho Chính phủ làm luật về CĐ, trong buổi nói chuyện ở Trường CĐ vào ngày 19.1.1957, Bác Hồ yêu cầu: “CĐ phải giúp Chính phủ làm đạo luật ấy cho tốt”.

Bác Hồ nhiều lần dùng từ “giúp” (giúp nhau) trong khi nói đến quan hệ CĐ và Nhà nước. Điều này, một mặt cho thấy mối quan hệ chặt chẽ giữa CĐ và Nhà nước, mặt khác Người tôn trọng tổ chức CĐ trong hệ thống chính trị của chế độ ta.

Vậy thưa ông, Chủ tịch Hồ Chí Minh có cho rằng CN và CĐ cùng tham gia xây dựng Nhà nước?

- Bác Hồ từng nói, CN và CĐ cùng toàn dân có sứ mệnh to lớn và khó khăn là xây dựng chủ nghĩa xã hội. Muốn thế, CĐ phải tổ chức giáo dục, lãnh đạo CN đẩy mạnh tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm để hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch của Đảng và Chính phủ đề ra.

Cũng do Nhà nước ta là nước của giai cấp CN, của nhân dân lao động, cho nên, theo Bác Hồ, CĐ và CN phải tham gia xây dựng nhà nước, quản lý nhà nước. Xây dựng nhà nước, quản lý nhà nước không phải việc cao xa mà ở chính những việc làm của CN thể hiện vai trò làm chủ tập thể của người lao động (NLĐ) trong xã hội mới. Giáo dục ý thức làm chủ cho NLĐ, góp phần xây dựng nhà nước và quản lý nhà nước là một nhiệm vụ của CĐ.

Những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về CĐ đã được Đảng, Nhà nước quán triệt sâu sắc. CĐ phải làm gì để thực hiện tốt những tư tưởng đó?

- Những tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về CĐ đã được Đảng, Nhà nước quán triệt sâu sắc. Văn kiện Đại hội IV (1976) - đại hội của thời kỳ đất nước thống nhất cùng đi lên chủ nghĩa xã hội - ghi rõ: “CĐ phải làm tốt nhiệm vụ tham gia công việc của Nhà nước và kiểm tra hoạt động của Nhà nước, tham gia quản lý xí nghiệp. CĐ phải giáo dục ý thức xã hội chủ nghĩa cho CN; bồi dưỡng thái độ lao động mới, lao động có kỹ thuật, kỷ luật, có năng suất cao…”.

Cho nên, CĐ phải tổ chức tốt phong trào thi đua lao động, sản xuất, cần kiệm xây dựng chủ nghĩa xã hội, phối hợp với chuyên môn lãnh đạo phong trào thi đua. CĐ phải cùng Nhà nước chăm lo việc học tập cho CN về văn hoá, kỹ thuật, nghiệp vụ, tay nghề, đào tạo từ trong CN những cán bộ kỹ thuật và cán bộ quản lý giỏi.

CĐ phải góp phần đắc lực cùng cơ quan Nhà nước giải quyết các vấn đề thiết thực về đời sống, phúc lợi tập thể, về điều kiện lao động, học tập, nghỉ ngơi của công nhân viên chức lao động… Đặc biệt chú ý làm tốt công tác bảo hộ lao động, phòng và chống tai nạn lao động…

Tổ chức CĐ phải thu hút rộng rãi CN, viên chức trong guồng máy Nhà nước, trong các xí nghiệp công, thương nghiệp quốc doanh. Số lượng CN, viên chức càng đông càng đòi hỏi CĐ phải xây dựng vững mạnh, gắn chặt với sản xuất…

Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về cán bộ CĐ như thế nào, thưa ông?

- Bác Hồ đặt niềm tin và cũng đòi hỏi rất cao ở cán bộ CĐ. Người yêu cầu cụ thể, cán bộ CĐ chẳng những phải giỏi về chính trị, mà còn phải thạo về kinh tế, không thể lãnh đạo chung chung. Phải biết dựa vào quần chúng, phát huy sức sáng tạo của quần chúng, học tập kinh nghiệm của quần chúng, tạo điều kiện cho họ nắm được những hiểu biết khoa học, kỹ thuật...

Đặc biệt, Người nhấn mạnh đến tinh thần đoàn kết của CN, của cán bộ CĐ: “Bản chất của giai cấp CN là đoàn kết đấu tranh, cán bộ CĐ lại không đoàn kết, thì đoàn kết sao được CN… Muốn giáo dục tốt CN, trước hết đội ngũ cán bộ CĐ phải đoàn kết nhất trí. Phải kiên quyết xây dựng cho được sự đoàn kết nhất trí trong các hệ thống CĐ”.

Bác Hồ chỉ ra trách nhiệm lớn nhất của CĐ: “Cán bộ CĐ phải thấy hết trách nhiệm trước nhân dân, trước xã hội...”.

- Xin cảm ơn ông!