Công nhân nghề khai thác mỏ hầm lò thực hành đánh giá KNN tại Trung tâm Đánh giá kỹ năng nghề quốc gia - VINACOMIN

Để đạt được mục tiêu phát triển thị trường lao động, ngoài việc đổi mới chương trình đào tạo theo nhu cầu sử dụng lao động, hoạt động đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG là cơ sở và tiền đề cho việc cải thiện cơ cấu lao động và nâng cao chất lượng lao động. Cùng với đó, đánh giá KNNQG có ý nghĩa quan trọng nhằm nâng cao chất lượng lao động theo mặt bằng tiêu chuẩn chung của Việt Nam và khu vực, tạo cơ hội về việc làm, thu nhập cho người lao động, đáp ứng lao động chất lượng cao cho các doanh nghiệp.

Xác định tầm quan trọng đó, Trường Cao đẳng TKV là đơn vị tiên phong thực hiện đánh giá KNNQG. Ngay sau khi có Nghị định số 31/2015/NĐ-CP ngày 24/3/2015 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật việc làm về đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia, năm 2016 Nhà trường đã được Bộ Lao động - TB&XH cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện tổ chức đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG đối với 6 nghề.

Ông Lê Hồng Vĩ, Giám đốc Trung tâm Đánh giá kỹ năng nghề quốc gia - VINACOMIN cho biết: “Đối với các nghề mỏ hầm lò là những nghề có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động, nằm trong danh mục bắt buộc phải đánh giá KNN cho người lao động theo Nghị định 31/2015/NĐ-CP. Việc sử dụng lao động không qua đánh giá KNN sẽ không xác định được người lao động có đủ trình độ về kiến thức, kỹ năng làm việc ở từng vị trí hay không mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cao trong sản xuất”.

Tính đến 31/12/2019, đã có tổng số 35 đơn vị, trong đó có 8 đơn vị ngoài TKV đã đăng ký đánh giá cho tổng số 38.901 lao động thuộc 7 nghề (chiếm 76,8% số lao động được đánh giá cấp chứng chỉ KNNQG trong toàn quốc). Trong đó, các nghề mỏ hầm lò tổng số 35.394 lao động, chiếm 90,9%. Tính đến hết tháng 5/2018, các đơn vị sản xuất than hầm lò trong TKV đã thực hiện cơ bản xong việc tổ chức đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG cho người lao động thuộc 3 nghề mỏ hầm lò (kỹ thuật khai thác mỏ; kỹ thuật cơ điện mỏ và kỹ thuật xây dựng mỏ).

Là đơn vị có trách nhiệm quản lý nhà nước về dạy nghề, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Tuấn, Phó Trưởng phòng Dạy nghề, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Hằng năm, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Ninh đều có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn Trường Cao đẳng TKV và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thực hiện đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG cho người lao động. Qua việc chỉ đạo, theo dõi, kiểm tra giám sát, chúng tôi đánh giá cao Trường Cao đẳng TKV trong công tác đánh giá KNNQG. Nhà trường đã chủ động, tích cực cùng các doanh nghiệp triển khai thực hiện đạt hiệu quả cao. So với các trung tâm đánh giá KNNQG trên toàn quốc, thì Trung tâm Đánh giá kỹ năng nghề quốc gia - VINACOMIN hoạt động tích cực và có số lượng đánh giá KNNQG cho người lao động đạt cao nhất, chiếm 2/3 tổng số lao động được đánh giá KNN trong toàn quốc từ khi thực hiện đến nay”.

Về chất lượng người lao động dự đánh giá KNNQG, có thể khẳng định người lao động được đào tạo và tốt nghiệp theo chương trình đào tạo Sơ cấp bậc III của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam trở lên thì hầu hết đạt chuẩn kiến thức, kỹ năng, kết quả đánh giá đạt yêu cầu và đủ điều kiện được cấp chứng chỉ KNNQG để làm việc. Tuy nhiên, một bộ phận lao động chưa được đào tạo đủ tiêu chuẩn kiến thức, kỹ năng nghề theo chương trình đó, chưa tích lũy tiêu chuẩn kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp nên khi tham dự đánh giá không đạt yêu cầu được cấp chứng chỉ KNNQG và đây cũng là lý do khiến số lao động này mong muốn đi làm ngay nhưng lại không dám tham gia đánh giá KNN.

Đối với các doanh nghiệp, trao đổi về vấn đề này, ông Dương Đình Luyện, cán bộ Phòng Tổ chức Lao động Công ty CP than Hà Lầm cho rằng, Nhà trường và Công ty đã phối hợp chặt chẽ trong công tác tuyển sinh đào tạo nghề mỏ hầm lò và thực hiện đánh giá KNN cho lao động hầm lò của Công ty. Theo đó, những lao động chưa đánh giá và được cấp chứng chỉ KNNQG thì Công ty phối hợp với Nhà trường để tổ chức đánh giá. Tính từ năm 2017 khi bắt đầu thực hiện đến hết năm 2019, đã đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG cho 1.810 lao động, chủ yếu là nghề mỏ hầm lò. Việc thực hiện được thuận lợi, nhanh chóng, đảm bảo đúng thời gian, kế hoạch, công nhân không phải chờ đợi. Với học sinh đào tạo theo chỉ tiêu hàng năm thì trong hợp đồng, sau khi học xong, Nhà trường đánh giá KNN đạt yêu cầu mới bàn giao cho Công ty tiếp nhận vào làm việc. 

Công nhân nghề cơ điện mỏ hầm lò thực hành đánh giá KNN tại Trung tâm Đánh giá kỹ năng nghề quốc gia - VINACOMIN

Thông qua việc đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG cho người lao động, cho đến nay hầu hết các doanh nghiệp đã hiểu, chủ động đăng ký, phối hợp tổ chức và tạo điều kiện cho người lao động tham gia. Nhằm nâng cao chất lượng tham gia đánh giá kỹ năng nghề, một số doanh nghiệp chủ động bố trí bồi dưỡng, bổ sung kiến thức, kỹ năng nghề cho người lao động.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị, người lao động đăng ký tham gia đánh giá KNNQG, Nhà trường đã xây dựng quy trình tổ chức đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG theo các quy định (Quy trình số 2706/QT-CĐTKV, ngày 19/4/2018). Đồng thời, thông báo lịch, kế hoạch tổ chức đánh giá hàng năm công khai trên Website của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp và của Nhà trường. Tuy nhiên, có một số cá nhân chưa tìm hiểu hoặc liên hệ với Nhà trường để rõ thủ tục quy trình đó.

Nhà trường luôn hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người lao động, các doanh nghiệp có nhu cầu được tham gia đánh giá KNN tại bất kỳ thời điểm nào theo lịch trình đã được Bộ LĐ-TB&XH công bố. Cho đến nay, chưa có trường hợp nào đăng ký với đủ hồ sơ theo quy định mà lại không được đánh giá đúng theo lịch trình đã công bố - ông Lê Hồng Vĩ, Giám đốc Trung tâm Đánh giá kỹ năng nghề quốc gia - VINACOMIN khẳng định.

Hiện nay, Trường Cao đẳng TKV là đơn vị duy nhất trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh được Bộ LĐ-TB&XH cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện đánh giá, cấp chứng chỉ KNNQG cho 12 nghề gồm: Kỹ thuật khai thác mỏ hầm lò; Kỹ thuật xây dựng mỏ hầm lò; Kỹ thuật cơ điện mỏ hầm lò; Hàn; Điện công nghiệp; Công nghệ ô tô; Giám định khối lượng, chất lượng than; Sửa chữa thiết bị mỏ hầm lò; Vận hành thiết bị sàng tuyển; Nề hoàn thiện; Cốp pha giàn giáo; Điện tử công nghiệp.

Việt Trung