Khó khăn chồng chất khó khăn
 
Trong “cơn bão” khó khăn do không tiêu thụ được than giai đoạn 2015 - 2018, Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã phải quyết liệt tái cơ cấu. Từ chủ trương ấy, năm 2017, Công ty Kho vận Hòn Gai giải thể và sáp nhập vào Công ty Tuyển than Hòn Gai. Nếu như  9 năm trước, việc Công ty Kho vận ra đời kéo theo cả bộ máy điều hành và trên 40% lao động do Tuyển than Hòn Gai cung cấp thì người đi và kẻ ở đều vui mừng phấn khởi vì đều có cơ hội phát triển. Giờ nhập lại trong tình trạng SXKD đình đốn mấy ai vui được. Từ quyết định này, số lao động của Tuyển than Hòn Gai tăng đột biến tới 1,5 lần, từ trên 1.500 người lên hơn 2.000 người. Bên cạnh đó, thực hiện quyết định của Tỉnh và Tập đoàn, đầu năm 2019, Tuyển than Hòn Gai phải dừng sản xuất ở Nam Cầu Trắng đã gắn bó với hàng nghìn lượt CBCNV suốt 25 năm nay.
 

 
Khánh thành Trung tâm Chế biến và Kho than tập trung Giai đoạn I
 

Nơi họ đến lần này là Trung tâm chế biến và kho than ở ngoại ô TP Hạ Long nhưng theo chiều ngược lại từ Đông sang Tây. Sự biến động quá lớn này làm cho khó khăn càng thêm chồng chất, nhất là vấn đề công ăn việc làm của NLĐ. Tất nhiên, Tập đoàn và địa phương có quan tâm hỗ trợ nhưng công ty vẫn phải “đứng mũi chịu sào”.
 
Gian khó vẫn vững tin
 
Nhận thức rõ lúc này hơn lúc nào hết, không chỉ NLĐ mà cả lãnh đạo công ty cần đặt niềm tin vào tổ chức công đoàn. Đồng thời với tinh thần “không để ai bị bỏ rơi”, các cấp công đoàn công ty, đặc biệt là thường trực và chủ tịch kiêm phó giám đốc đã thường xuyên gần gũi CNVCLĐ vừa tuyên truyền giải thích, vừa nắm bắt tâm tư nguyện vọng của đoàn viên. Do sâu sát thực tế cộng với kinh nghiệm xử lý nhiều khó khăn gay gắt công ty đã nếm trải mà công đoàn vừa tích cực tham mưu đề xuất, vừa phối hợp chặt chẽ với chuyên môn đề ra hàng loạt giải pháp xử lý tình hình, tuyệt đối không để xảy ra diễn biến phức tạp thành điểm nóng trên địa bàn. Trao đổi với tôi, ông Bùi Hữu Lý, Phó giám đốc, thủ lĩnh công đoàn đơn vị nói rất nghiêm túc: “Ở Tuyển than Hòn Gai, từ năm 2017 đến nay Tháng Công nhân kéo dài hàng năm. Tất cả chỉ vì quyền lợi người lao động”. Tìm hiểu sâu các diễn biến và kết quả mà công đoàn đã cùng lãnh đạo công ty giải quyết hơn 2 năm qua mới thấy ngưỡng mộ với một khối lượng công việc khổng lồ, thậm chí còn khó tưởng tượng được đã hanh thông đến thế. Chỉ tính 6 tháng đầu năm nay, bên cạnh việc xử lý gần 300 lao động dôi dư, công ty vẫn phải lo duy trì SXKD những ngày cuối cùng ở cơ sở cũ, kết hợp phân loại, bảo vệ hàng trăm tài sản có giá trị theo đúng chỉ đạo của cấp trên, nhưng vẫn phải hoàn chỉnh việc xây dựng và đưa cơ sở sản xuất mới vào hoạt động. Thật mừng, dù phải gồng mình như vậy nhưng các chỉ tiêu chủ yếu về kinh tế xã hội Tập đoàn giao vẫn được thực hiện thắng lợi; các phong trào thi đua, VHTT nhất là trong Tháng Công nhân vẫn diễn ra sôi nổi và đạt kết tốt, thu nhập của CBCNV vẫn giữ mức gần 8 triệu đồng/người/tháng... Nghiên cứu các văn bản mà công ty đã ban hành, tôi đặc biệt ấn tượng với Kế hoạch liên tịch do giám đốc và chủ tịch công đoàn công ty ký ban hành ngày 10/1/2019 về “Triển khai xây dựng tiêu chí và lựa chọn lao động sau khi dừng hoạt động Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng”. Kế hoạch này là sự kết tinh đầy đủ và cao nhất trách nhiệm, tình cảm của giám đốc cùng công đoàn công ty với CB, CNVCLĐ, thể hiện tính khoa học trí tuệ tập thể gắn chặt với thực tế, đảm bảo lý tình thấu đáo và tinh thần nhân văn cao đẹp của một đơn vị giàu truyền thống hai lần Anh hùng.
 

 
Đồng chí Bùi Hữu Lý, Chủ tịch công đoàn - Phó Giám đốc công ty
hướng dẫn CNLĐ tham gia vào Bộ Tiêu chí phân loại lao động.

Để có Kế hoạch liên tịch này, công ty đã thành lập Tổ Chuyên gia. Tổ Chuyên gia miệt mài làm việc hàng chục ngày đêm, có sự tư vấn của Tập đoàn và nhiều Sở, ngành cùng LĐLĐ tỉnh. Bên cạnh đó, hàng trăm ý kiến của người lao động cũng được tiếp thu và chắt lọc qua lịch tiếp công nhân hàng ngày của công đoàn từ 15 - 17 giờ và báo cáo từ các tổ, bộ phận, cùng nhiều cuộc đối thoại dân chủ giữa lãnh đạo với CNVCLĐ.
 
Trước tiên, xác định chính xác 12 nhóm nghề không còn nhu cầu ở nơi sản xuất mới, nhưng vẫn có thể tận dụng lại một số lao động khi được đào tạo lại. Và 9 nhóm nghề vẫn nằm trong cơ cấu sản xuất mới, nhưng vẫn có dôi dư cục bộ. Từ đó áp vào Bộ Tiêu chí càng thêm yên tâm vì độ chuẩn xác cao. Bộ Tiêu chí đảm bảo đầy đủ yêu cầu công khai minh bạch, thấu tình đạt lý đến từng đối tượng lao động và chi tiết chấm điểm, để không NLĐ nào phải nghỉ việc oan sai. Tất cả đều được định tính, định lượng vào barem điểm. Từ thời gian công tác, tuổi đời, sức khỏe, trình độ chuyên môn tay nghề đến khen thưởng và kỷ luật có cung bậc từ thấp lên cao mà cộng hay trừ điểm. Theo đó, các đối tượng như gia đình chính sách, người có công đi bộ đội về, thương binh, gia đình khó khăn hoặc có từ 2 người đang làm việc tại công ty, cán bộ công đoàn là BCH công ty và chủ tịch công đoàn bộ phận... đều được xem xét thận trọng và khách quan. Quá trình triển khai, công ty đã giới thiệu tạo điều kiện cho 71 người chuyển đến các đơn vị trong Tập đoàn, đào tạo lại 14 trường hợp để sử dụng tiếp, 19 người được ưu tiên giữ lại và 13 người chưa thực hiện chấm dứt hợp đồng lao động theo luật, 68 người theo ngành nghề không thuộc dôi dư được công ty bố trí việc làm phù hợp.

Sàng đi, lọc lại còn 201 người dôi dư đợt 1. Giám đốc và công đoàn công ty đã tổ chức gặp mặt thân mật, bố trí đi du lịch và trả lương ngừng việc theo đúng quy định của Tập đoàn cũng như khả năng cao nhất của công ty với mức 4,1 triệu đồng/người/tháng... Được tiếp xúc với nhiều người cả dôi dư và ở lại làm việc tiếp, tôi đều nhận được ở họ sự biết ơn sâu sắc dành cho lãnh đạo, nhất là tổ chức Công đoàn. Một suy nghĩ chung nhất khi cần tâm sự chia sẻ với người khác, họ đều một câu “tâm phục, khẩu phục lãnh đạo và Công đoàn trong chồng chất công việc ở thời điểm cực kì khó khăn mà vẫn giải quyết mọi việc đâu vào đấy”.

Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn và công việc nặng nề ở phía trước, nhưng ông Bùi Hữu Lý khẳng định với những gì đã làm được, lại có sự quan tâm động viên của cấp trên và tấm lòng của đoàn viên công ty hướng về 90 năm Ngày thành lập CĐVN để làm đà cho năm tới kỷ niệm tròn 60 năm thành lập công ty, chắc chắn mọi việc sẽ được giải quyết tốt đẹp. Tôi bắt tay ông và chúc mừng thành công của công ty mà nhiều năm nay Tháng Công nhân không ngừng nghỉ ở nơi này./.