Nhà máy Tuyển than 2 - Công ty Tuyển than Cửa Ông - TKV được chính thức thành lập ngày 20 tháng 7 năm 1980. Với công suất thiết kế ban đầu là 3,2 triệu tấn/năm. Sau gần 40 năm đi vào hoạt động Nhà máy đã 2 lần được sửa chữa, cải tạo công nghệ, nâng công suất lên 6,5 triệu tấn/năm. Hàng năm, trên 30% sản lượng than chất lượng cao của Tập đoàn TKV được sàng tuyển tại đây.
Với bề dày truyền thống và lịch sử mà không phải đơn vị nào cũng có, thương hiệu của Tuyển than Cửa Ông - TKV được xây dựng dựa trên nền tảng là 3 nhà máy tuyển, là Tuyển than 1, Tuyển than 2 và Tuyển than 3.
Nhà máy Tuyển than 1 (nhà sàng Pháp) được xây dựng vào năm 1924 cho đến nay đã sử dụng trên 95 năm. Năm 2004, Công ty đã cải tạo thay việc xử lý bùn nước bằng hệ thống bơm, xoáy lốc và sàng khử nước, lắp đặt thêm một số sàng, băng để thu hồi lượng than cám xít trong đá trước khi thải. Sau nhiều lần cải tạo, từ công suất thiết kế ban đầu 1,5 triệu tấn, hiện nay Nhà máy Tuyển than 1 đạt 3,5 triệu tấn. Than sạch sản xuất từ nhà máy được vận chuyển ra kho bằng hệ thống băng tải, toa xe và cầu trục Poóctích.
Nhà máy Tuyển than 3 hay còn gọi là Nhà máy trẻ của Công ty do Việt Nam thiết kế và lắp đặt từ năm 1986, công nghệ nhà máy là các hệ thống băng và cụm sàng. Nguyên liệu cấp vào nhà máy bằng hai đường kết hợp: Gạt cấp liệu và toa xe tháo than xuống hố máng ngoài. Năm 2003 Công ty đầu tư thêm hệ thống đập nghiền để sử lý triệt để các bã sàng, bìa xít và trung gian. Đưa công nghệ pha trộn than bùn khô và cám xít tận thu để sản xuất than cám. Đầu năm 2006 Công ty đầu tư cải tạo công nghệ, nâng công suất nhà máy từ 1,5 triệu tấn/năm lên 2 triệu tấn/năm. Năm 2009, Công ty xây dựng tuyến băng, cấp than cho Nhiệt điện Cẩm Phả. PX Tuyển than 3 đảm nhận sàng pha trộn than cám cấp cho nhà máy Nhiệt điện Cẩm Phả với năng suất trên 9.000 tấn/ngày.
Là đơn vị chủ yếu trong khối sản xuất chính của Công ty. Nhà máy Tuyển than 2 (Phân xưởng Tuyển than 2) có nhiệm vụ sàng tuyển, chế biến nhiều chủng loại than có chất lượng cao, cung cấp cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Được Ba Lan xây dựng từ năm 1970 đến năm 1980 chính thức đưa vào hoạt động, PX Tuyển than 2 có diện tích 100.000m2 với các công trình kiến trúc nhà xưởng và 250 đầu máy thiết bị, hoạt động 3 ca liên tục 24/24 giờ. Nhà máy thiết kế với công suất 3,6 triệu tấn than vào sàng/năm, thiết bị chính là máy lắng và máy tuyển DISA trong môi trường huyền phù nặng. Năm 1989, Công ty đầu tư một dây chuyền tuyển than công nghệ Australia, trị giá 11 triệu USD tại PX Tuyển than 2, đồng thời xây dựng và đưa vào khai thác hệ thống đường sắt phục vụ Tuyển than 2. Có thể nói, hệ thống sàng tuyển của PX Tuyển than 2 là hệ thống hiện đại nhất lúc bấy giờ, hoạt động theo dây chuyền khép kín từ khâu đầu tiếp nhận than nguyên khai, đến khâu cuối của sản phẩm than qua tuyển đi tiêu thụ. Theo đó, PX luôn hoàn thành kế hoạch được giao, sản lượng hàng năm đều tăng từ 5 đến 10%. Năm 1991, Công ty tiến hành cải tạo hệ thống máy tuyển lắng và tuyển huyền phù DISA của Ba Lan bằng hệ thống tuyển lắng không phân cấp và tuyển xoáy lốc huyền phù của Úc. Đây là dây chuyền tuyển hiện đại, có công nghệ mềm dẻo thích ứng được với sự biến động về tính chất than nguyên khai và có khả năng đáp ứng được những yêu cầu của khách hàng về chất lượng cũng như số lượng các chủng loại sản phẩm. Năm 2003 trong dự án GAP do Nhật Bản tài trợ đã cải tạo 3 hệ thống máy lắng, nâng công suất máy lắng từ 220 tấn/giờ lên 290 tấn/giờ. Áp dụng sáng tạo phương pháp tuyển rửa bằng máy lắng kết hợp với thay đổi các kích cỡ lưới sàng đã sản xuất ra gần 20 chủng loại sản phẩm, đáp ứng yêu cầu tiêu thụ. Bên cạnh đó, lắp đặt hệ thống quan sát tập trung, hệ thống điều khiển tự động của máy lắng và bộ phân đo tỷ trọng huyền phù. Với máy lắng thế hệ mới này chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn cao, tăng tỷ lệ thu hồi than sạch, chất lượng đá thải đảm bảo. Từ một Nhà máy sàng công suất thấp, nay năng suất PX Tuyển than 2 đạt trên 6,5 triệu tấn than qua sàng/năm. Đáp ứng đầy đủ yêu cầu về sản lượng và chất lượng ngày càng tăng của thị trường trong nước và quốc tế, đặc biệt là đảm bảo cải thiện vệ sinh môi trường.
Dây chuyền công nghệ Nhà máy Tuyển than 2
Phân xưởng Tuyển than 2 là Nhà máy sàng tuyển lớn nhất trong hệ thống sàng tuyển than của Công ty, có hệ thống dây chuyền thiết bị hiện đại, đồng bộ. Với hơn 450 CBCNV, trong đó có 77 đảng viên. Đội ngũ lãnh đạo có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, công nhân kỹ thuật được đào tạo đúng chuyên nghành có tay nghề vững vàng, chiếm đa số là lực lượng lao động trẻ nhiệt thành và tâm huyết trong công việc. CBCNV trong phân xưởng luôn thực hiện tốt các biện pháp an toàn cho người và thiết bị, duy trì thường xuyên công tác bảo vệ môi trường, vệ sinh công nghiệp.
Tự hào về những thành tích đã đạt được, trong thời gian tới CBCNV Phân xưởng Tuyển than 2 nói riêng và Công ty Tuyển than Cửa Ông - TKV nói chung không ngừng đổi mới công nghệ, tự động hóa tối đa các công đoạn của khâu sàng tuyển, nâng cao hiệu quả làm việc của các thiết bị công nghệ; nghiên cứu xây dựng hoàn chỉnh TĐH điều khiển tập trung, thông minh tại nhà máy tuyển; nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế....
Với bề dày truyền thống lịch sử vùng Mỏ - Truyền thống ngành Than, trải qua gần 40 năm xây dựng và trưởng thành, bằng ngọn lửa trái tim và trí tuệ, các thế hệ cán bộ, CNVCLĐ PX Tuyển than 2 đang viết tiếp những trang sử vàng thành tích, xây đắp nên truyền thống “Kỷ luật và đồng tâm” của Tuyển than anh hùng./.
Vũ Hằng