Công ty Cổ phần Than Cao Sơn, trước đây là Xí nghiệp Xây dựng Mỏ than Cao Sơn, được thành lập ngày 06/6/1974 do Liên xô giúp đỡ thiết kế và xây dựng. Sau 8 năm xây dựng và khai thác, ngày 26/5/1982, Xí nghiệp phát triển thành Mỏ than Cao Sơn với trữ lượng than nguyên khai công nghiệp toàn mỏ là 70.235.000 tấn than, công suất mỏ là 2.000.000 tấn/năm.
Đến ngày 16/10/2001, mỏ đổi tên thành Công ty than Cao Sơn. Ngày 08/08/2006, Công ty chuyển thành Công ty cổ phần than Cao Sơn – Vinacomin là Công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than khoán sản Việt Nam. Ngày 02/01/2007, Công ty chính thức hoạt động theo cơ chế Công ty cổ phần theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh công ty cổ phần với tổng số vốn là 100 tỷ đồng.
Theo thiết kế của Liên Xô năm 1971, công suất Mỏ Cao Sơn là 2 triệu tấn/năm, trong khi đó khu Bàng Nâu là 500.000 tấn/năm, khu Cao Sơn 1,5 triệu tấn/năm (Khu Bàng Nâu đã bàn giao cho Tổng Công ty Đông Bắc). Năm 2006, theo thiết kế mới đây nhất của Công ty tư vấn xây dựng công nghiệp mỏ - TKV, nếu công ty khai thác xuống sâu -170m trữ lượng than công nghiệp của công ty đạt 137.000.000 tấn. Từ năm 2001 đến nay, công ty đã nâng công suất mỏ lên trên 1.000.000 tấn than một năm. Năm 2005, công ty sản xuất 2.000.000 tấn. Năm 2007 Công ty được giao nhiệm vụ khai thác 3 triệu tấn than. Năm 2019 Công ty đã hoàn thành xuất sắc vượt mức kế hoạch được giao, chỉ tiêu đất đá bốc xúc: 37,8 triệu m3, cao nhất kể từ năm 2012 đến nay. Đặc biệt đã thiết lập kỷ lục bốc xúc tháng trên 4 triệu m3 đất đá; Than sản xuất tổng số: 4.073 triệu; Doanh thu than 5.758 tỷ đồng; Tiền lương bình quân: 11 triệu/ người/tháng.
Khai trường sản xuất của Công ty
Năm 2020, theo kế hoạch Công ty CP than Cao Sơn thực hiện bốc xúc đất đá: 38 triệu m3, sản xuất 4,3 triệu tấn than, trong đó than nguyên khai sản xuất 3,8 triệu tấn. Đây là đơn vị sản xuất than có sản lượng cao nhất trong TKV hiện nay. Để hoàn thành kế hoạch, Công ty đã có nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành, tập trung thực hiện tốt công tác quản lý kỹ thuật, công nghệ khai thác, thực hiện nghiêm quy trình kỹ thuật sản xuất, biện pháp an toàn, chú trọng cải tạo hệ thống khai thác, hệ thống đường mỏ. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, đẩy mạnh bốc xúc đất đá, lấy than trước mùa mưa; phát huy năng suất, hiệu quả các thiết bị khai thác, vận tải công suất lớn; tăng cường công tác sửa chữa, phục hồi thiết bị, vật tư phục vụ cho sản xuất; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trong công tác vận tải đất đá, đổ thải. Đồng thời, thực hiện tốt công tác quản lý, quản trị doanh nghiệp, kiểm soát chặt chẽ chi phí, thực hiện tiết kiệm nhiên liệu, nguyên liệu, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh...
Công ty chuyên sản xuất các loại than antraxit: than cục, than cám 1,2,3…. đạt tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế đáp ứng yêu cầu của các nền kinh tế. Sản phẩm của công ty đã được tặng giải thưởng chất lượng quốc tế Khải hoàn môn Châu âu. Phương châm hành động của Công ty là “An toàn – Đoàn kết - Đổi mới - Phát trển”. Sau 46 năm (1974 - 2020) phát triển và trưởng thành, liên tục phấn đấu, vừa xây dựng con người vừa áp dụng công nghệ khai thác, thiết bị tiên tiến nhất trên thế giới của các nước Mỹ, Nhật, Thụy Điển, Nga… Than Cao Sơn xứng đáng với danh hiệu Anh hùng Lao động được Đảng và Nhà nước trao tặng./.
Trịnh Yến